Στο σημερινό μας άρθρο θα αναφερθούμε στο ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης όσον
αναφορά την γεωπολιτική αξία του έργου, το οικονομικό του αποτύπωμα
στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη αλλά και γενικά στην Ελλάδα, τις
στρατηγικές ευκαιρίες που προσφέρει στην Ελλάδα σε θέματα βιομηχανίας,
ανάπτυξης τεχνολογίας και καινοτομίας.
Τι είναι όμως το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης;
Το έργο του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης αποτελεί ένα σύγχρονο, πρωτοποριακό και υψηλής τεχνολογίας έργο που αποτελείται από μία υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και από ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το φυσικό αέριο προωθείται στο Εθνικό Σύστημα (Μεταφοράς) Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως 700.000 κυβικών μέτρων ανά ώρα ή 6,1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κυβικών μέτρων (κ.μ.) υγροποιημένου φυσικού αερίου. [1]
Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο έχοντας εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες άδειες και με ορίζοντα να αρχίσει σύντομα η κατασκευή του, μόλις ολοκληρωθούν βέβαια και οι τελευταίες μελέτες όπως η Μελέτη Βασικού Σχεδιασμού του έργου.
Η Γεωπολιτική αξία του έργου
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας για ένα έργο ενεργειακής υποδομής για να έχει γεωπολιτική αξία πρέπει να το αποδεχτεί πρώτα από όλα η τοπική κοινωνία όπου θα κατασκευαστεί. Στην περίπτωση αυτού του έργου μετά από κάποιές αρχικές ενστάσεις των κατοίκων, έγινε διαβούλευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων του Δήμου, της εταιρείας που θα κατασκευάσει το έργο αλλά και των αντίστοιχων υπηρεσιών του κράτους και της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και πλέον το έργο χαίρει της υποστήριξης όλων, ως αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών το έργο βρίσκεται ακόμη ένα βήμα πιο κοντά στο να αρχίσει να κατασκευάζεται. Επίσης για να καταλάβουμε την μεγάλη αξία του έργου θα σας παραθέσουμε ένα χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που δείχνει ότι τα μόνα έργα που μπορούν να προσφέρουν νέες πηγές τροφοδοσίας φυσικού αερίου στην περιοχή μέχρι το 2020 είναι το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, το LNG στην Καβάλα και ο αγωγός TAP, βέβαια σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι θα πρέπει να κατασκευαστεί και ο Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) χωρητικότητας 3-5 δις κυβικών μέτρων για να μπορούν όλες αυτές οι ποσότητες να διοχετευτούν στα Βαλκάνια.
Πηγή: http://www.gie.eu/download/maps/2014/GLE_LNG_JUNE2014.pdf , LNG Map 2014, Gas Infrastructure Europe
Να αναφέρουμε ότι οι σταθμοί LNG με μπλε χρώμα είναι ήδη σε λειτουργεία, οι σταθμοί με κίτρινο χρώμα αναμένεται να ξεκινήσουν να κατασκευάζονται ή σχεδιάζεται να αρχίσουν στο προσεχές μέλλον. Ακόμη να αναφέρουμε ότι είναι εμφανές από τον χάρτη ότι οι δύο σταθμοί LNG που θα αρχίσουν να κατασκευάζονται πρώτοι είναι οι ελληνικοί, πιο συγκεκριμένα το 2016. Βέβαια σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν δημοσιευτεί στα ΜΜΕ το έργο της Αλεξανδρούπολης είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο. (όποιος θέλει να δει όλο των χάρτη των σταθμών LNG της Ευρώπης μπορεί να πατήσει στον σύνδεσμο πάνω)
Από γεωπολιτική σκοπιά το έργο αυτό μπορεί να προσφέρει:
Πλήρης ενεργειακή αυτονομία της Ελλάδας σε φυσικό αέριο αλλά και μερική ενεργειακή αυτονομία της Βουλγαρίας σε φυσικό αέριο. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ενέργεια στις μέρες μας χρησιμοποιείτε σαν διπλωματικό όπλο που πολύ συχνά αυτό έχει γίνει, αν αναλογιστούμε ότι η εξωτερική ρωσική πολιτική στην Ευρώπη βασίζεται στην εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ας εξετάσουμε πιο ειδικά τον παραπάνω ισχυρισμό:
Ετήσια Κατανάλωσης Φυσικού αερίου στην Ελλάδα: 4,2 δις κυβικά μέτρα για το 2012 (από CIA The World Factbook)
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στην Αλβανία: δεν υπάρχουνε επίσημα στοιχεία ή προφανώς χρησιμοποιούνε ελάχιστες χώρες
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στην Βουλγαρία: 2,5 δις κυβικά μέτρα για το 2010 (από CIA The World Factbook)
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στα Σκόπια: 160 εκατομμύρια δις κυβικά μέτρα για το 2013 (από CIA The World Factbook) [2]
Σύνολο τα Νότια Βαλκάνια καταναλώνουνε σε ένα χρόνο 6,86 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Το συγκεκριμένο έργο μπορεί να προσφέρει το χρόνο 6,1 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σχεδόν να ικανοποιήσει την ζήτηση σε όλα τα Νότια Βαλκάνια. Επίσης η Ελλάδα σε συνδυασμό με το σταθμό LNG Ρεβυθούσας χωρητικότητας 5 δις κυβικών μέτρων και τον σταθμό LNG στην Καβάλα μπορεί να τροφοδοτήσει με μεγαλύτερες ποσότητες όχι μόνο τα Νότια Βαλκάνια αλλά και τα Βόρεια.
Ακόμη ένα όπλο στην φαρέτρα της ελληνικής διπλωματίας. Όταν παρέχεις εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού σε χώρες ( όπως η Βουλγαρία) που είναι 100% εξαρτημένες από μια πηγή τότε αποκτάς μεγαλύτερη επιρροή σαν κράτος γιατί δίνεις και σε αυτούς περισσότερες επιλογές όσον αναφορά την εξωτερική τους πολιτική.
Αυξάνεται το γεωπολιτικό κύρος της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ γιατί από εκεί που η Ελλάδα το 2010 αναφερότανε ως το μαύρο πρόβατο της ΕΕ μπορεί να εξελιχτεί σε στυλοβάτης της προσπάθειάς της ΕΕ να διαφοροποιήσει τις πηγές εφοδιασμού της σε φυσικό αέριο αλλά και να καταστεί ενεργειακός κόμβος. Βέβαια αυτά για να γίνουν πρέπει να υπάρχει πολιτική ομαλότητα, η χώρα να παραμείνει στα πλαίσια της ΕΕ, να υπάρχει πολιτική συνεννόηση για τέτοια σημαντικά έργα υποδομής με αποτέλεσμα τα χρονοδιαγράμματα να επισπεύδονται και όχι να καθυστερούνε.
Η γειτονιά μας δηλαδή το γεωπολιτικό τρίγωνο Μαύρη Θάλασσα, Αιγαίο και Νοτιοανατολική Μεσόγειος βρίσκεται σε κρίση. Στην Ουκρανία τα πράγματα ναι μεν φαίνονται ήσυχα τώρα αλλά δεν ξέρει κανείς μελλοντικά τι μπορεί να γίνει. Επίσης βλέπουμε τον τελευταίο καιρό ότι τα πράγματα στην Ρωσία πάνε από το κακό στο χειρότερο λόγω της πτώσης των τιμών πετρελαίου, όλο αυτό το σκηνικό μπορεί να τροφοδοτήσει μια νέα κρίση ανάμεσα στην Ευρώπη με την Ρωσία είτε για την Ουκρανία είτε για τις δυτικές κυρώσεις κατά της χώρας με αποτέλεσμα να διακοπεί η ροή φυσικού αερίου. Βέβαια η ΕΕ έχει προνοήσει και έχει αποθηκεύσει μεγάλες ποσότητες αλλά ειδικά η Νοτιοανατολική Ευρώπη δεν έχει τις ανάλογες υποδομές αποθήκευσης φυσικού αερίου, όποτε μια διακοπή μέσα στον χειμώνα θα μπορούσε να οδηγήσει ολόκληρες χώρες σε καταστάσεις σαν την χρεωκοπία της Αργεντινής. Τέλος το ίδιο πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπίσει και η Τουρκία γιατί εξαρτάται από το ρωσικό, το ιρανικό και το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν, με δεδομένο την κατάσταση στην Συρία και στο Ιράκ να διακοπεί εκείνος ο διάδρομος τροφοδοσία εντελώς δεν είναι απίθανο. Άρα από αυτό το έργο θα μπορούσε η Ελλάδα να τροφοδοτεί με φυσικό αέριο και την Τουρκία, είναι μια ενέργεια που βοηθάει σίγουρα την ομαλοποίηση των σχέσεων των 2 χωρών που τελευταία είναι τεταμένη γιατί δημιουργείτε μια σχέση αλληλεξάρτησης.
Μελλοντικά αν αναλογιστούμε ότι η ΕΕ προωθεί τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνε σαν καύσιμο το φυσικό αέριο θα αυξηθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου, το έργο θα μπορούσε μέχρι και να διπλασιάσει τις ποσότητες που μπορεί να εισάγει στο ευρωπαϊκό σύστημα. Ακόμη θα μπορούσε σε συνδυασμό με όλα αυτά να γίνουνε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης LNG, όπως επίσης και τοπικό hub για την προμήθεια πλοίων που χρησιμοποιούν σαν καύσιμο φυσικό αέριο. Όλα αυτά θα αυξάνανε τις θέσεις εργασίας σε χιλιάδες αν το συγκρίνουμε με το αντίστοιχο έργο στο Rotterdam της Ολλανδίας (περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://www.gate.nl/en/home.html).
Πηγή: http://www.gate.nl/en/home.html , Gate Terminal Rotterdam
Το οικονομικό αποτύπωμα του έργου στην ελληνική οικονομία
Αν σας λέγαμε ότι τέτοιου είδους έργα μπορούνε να μειώσουνε στο μισό τα έξοδα μετακίνησης για τα ελληνικά νοικοκυριά θα το πιστεύατε;
Και όμως τα ελληνικά νοικοκυριά με την χρήση αυτοκινήτου που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο σαν καύσιμο θα έχουν τα παρακάτω οφέλη:
«Με βάση τούς παγκόσμιους μέσους όρους των τιμών του φυσικού αερίου, η οδήγηση ενός αεριοκίνητου οχήματος φέρνει εξοικονόμηση που μπορεί να φτάσει έως και το 66% έναντι ενός βενζινοκίνητου. Τι σημαίνει αυτό σε πραγματικά νούμερα; Με βάση στοιχεία από συγκριτικές δοκιμές, το κόστος μετακίνησης με συγκεκριμένο όχημα εταιρείας από την Αθήνα στην Κατερίνη (440 χιλιόμετρα) ανήλθε σε 43,56 ευρώ με χρήση βενζίνης και σε 20,80 ευρώ με φυσικό αέριο ή, αλλιώς, 53% χαμηλότερο κόστος από τη βενζίνη (τιμή βενζίνης 1,65 ευρώ το λίτρο και κατανάλωση 6 λίτρα ανά 100 χλμ. και αερίου 1, 1 ευρώ το κιλό και κατανάλωση 4,3 κιλά ανά 100 χλμ.)» [3]
«Εκτός, όμως, από το οικονομικό κέρδος, σημαντικά είναι και τα περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς, συγκριτικά με τη βενζίνη, οι κινητήρες φυσικού αερίου παράγουν 25% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα, ενώ επιτυγχάνουν μειώσεις στις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα κατά 95%, στις εκπομπές υδρογονανθράκων κατά 80% και στα οξείδια του αζώτου κατά 30%.»[3]
Ακόμη με την δημιουργία τέτοιων έργων η χρήση του φυσικού αερίου μπορεί να επεκταθεί και για οικιακή χρήση, όπως επίσης και χρήση του αερίου για θέρμανση σε περιοχές εκτός της Θεσσαλονίκης, της Αθήνας και της Θεσσαλίας. Μια πολύ καλή περίπτωση θα ήτανε να δημιουργηθεί και ΕΠΑ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για να τροφοδοτηθεί η περιοχή με φυσικό αέριο, είναι αδιανόητο να περνάνε τόσο μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου από την Περιφέρεια ΑΜΘ και οι κάτοικοι να μην μπορούνε να τις χρησιμοποιήσουνε. ( την τελευταία πρόταση την ζήτησε και η Περιφέρεια ΑΜΘ, βλέπε εδώ.)
Οι στρατηγικές ευκαιρίες που προσφέρει στην Ελλάδα σε θέματα βιομηχανίας, ανάπτυξης τεχνολογίας και καινοτομίας το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης
Οι ευκαιρίες αυτές είναι οι εξής:
Η ολοκλήρωση τέτοιων έργων υποδομής μπορεί να καταστεί μεγάλη ευκαιρία για την χώρα για την αφομοίωση της τεχνολογίας LNG και την χρησιμοποίηση της και σε άλλους τομείς, όπως η χρησιμοποίηση του φυσικού αερίου στα τρένα όπως έγινε πρόσφατα στον Καναδά.
Τρένο που χρησιμοποιεί σαν καύσιμο φυσικό αέριο, Πηγή: http://hhpinsight.com/rail/2012/10/cn-progress-on-lng-trains/
Προσέλκυση εταιρειών που ασχολούνται με το φυσικό αέριο αλλά και με την κατασκευή αποθηκευτικών χώρων LNG, όπως τα LNG Fuel Tanks (βλέπε πληροφορίες σχετικά στην σελίδα του Κύριου Νίκου Λυγερού, http://elliniki-aoz.blogspot.gr/2014/07/nikos-lygeros-h-texnologia-lng-sthn-ellada.html ). Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις σχεδιάζεται από την Βουλγαρία και την Ελλάδα η σύνδεση των λιμανιών Καβάλας και Αλεξανδρούπολης με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας με σιδηροδρομική γραμμή. Όποτε γιατί να μην μεταφέρεται με την χρήση της τεχνολογίας LNG Fuel Tanks υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω τραίνων από την Ελλάδα στην Ευρώπη, αν αναλογιστούμε ακόμα ότι η χώρα μας θα αναπτύξει σε λίγα χρόνια τα δικά της κοιτάσματα αλλά και τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου σε λιγότερο από 5 χρόνια θα τροφοδοτούνε με φυσικό έριο την Ευρώπη. Ήδη η σύνδεση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης με το εθνικό δίκτυο σιδηροδρομικών γραμμών είναι σε κατασκευή. (Εταιρείες για την κατασκευή LNG Fuel Tanks- μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη)
/LNG/Vehicle_Systems/Vehicle_Systems.aspx
Τέτοιες εγκαταστάσεις μπορούνε να χρησιμοποιηθούνε για την εκπαίδευση Ελλήνων αλλά και κυρίως ξένων εργαζόμενων σε τεχνολογίες LNG. Εδώ βέβαια θα μπορούσανε να δημιουργηθούνε ενιαία προγράμματα κατάρτισης της εταιρείας με τα πανεπιστήμια της περιοχής αλλά και τις αντίστοιχες κρατικές υπηρεσίες με χρηματικό όφελος για όλους τους εμπλεκόμενους.
Τελικό Συμπέρασμα
Στο τέλος θα πρέπει να τονίσουμε ότι τέτοια έργα θα πρέπει να έχουνε πολύ αυστηρούς κανόνες λειτουργίας, να σέβονται το περιβάλλον και το οικοσύστημα όπου δραστηριοποιούνται και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα να είναι μέσα στα νομικά όρια του κράτους. Επίσης για να κατανοήσουμε την δυναμική του έργου μετά την ακύρωση του ρωσικού αγωγού South Stream αρκεί να διαβάσουμε μια από τις τελευταίες αναλύσεις του Αμερικανικού Γεωπολιτικού Ινστιτούτου Stratfor όπου αναφέρεται ότι η Ευρώπη πλέον στρέφεται προς την μαζικότερη χρησιμοποίηση του υγροποιημένου φυσικού αερίου σαν επιλογή εισαγωγής αερίου ώστε να διαφοροποιήσει τις πηγές τροφοδοσίας της. Εξάλλου το τρίτο ενεργειακό πακέτο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυτό είχε σαν βασικό στόχο, να μην υπάρχουν μονοπώλια στην αγορά φυσικού αερίου.
Παραθέτουμε και το αντίστοιχο αγγλικό κομμάτι από την Έκθεση:
«The construction of LNG import terminals has long been an item of discussion among Europeans as a way to dilute their reliance on Russia and diversify energy supplies to more distant and commercially minded suppliers such as Qatar. Germany, France and Italy have made strides in building LNG terminals over the past decade. Yet Central and Eastern European countries, which are typically much more dependent on Russia for their natural gas, have been much slower in developing LNG terminals. These countries are usually less willing or able to finance the projects themselves, unlike the wealthier countries in Western Europe.» [4]
Πηγή: http://www.stratfor.com/analysis/europe-and-russia-after-south-stream#axzz3MeXUfvU3
Ο παραπάνω χάρτης ενισχύει την γεωπολιτική αξία και οικονομική δυναμική του έργου.
Αθανάσιος Πίτατζης, Διπλωματούχος Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Μεταπτυχιακός φοιτητής 2014-2015 στο ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Καβάλα) στο Μεταπτυχιακό Τεχνολογίας Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου (http://msc.petrotech.teikav.edu.gr/)
[1] Πληροφορίες από την επίσημη ιστοσελίδα του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, http://www.gastrade.gr/
[2] Πληροφορίες από την επίσημη ιστοσελίδα της CIA, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/
[3] Πληροφορίες από το άρθρο του Κ. Χ. Φλουδόπουλος: Η αεριοκίνηση κερδίζει έδαφος στους... "στόλους, http://www.energypress.gr/news/H-aeriokinhsh-kerdizei-edafos-stoys...-stoloys
[4] Πληροφορίες από το άρθρο: Europe and Russia After South Stream, http://www.stratfor.com/analysis/europe-and-russia-after-south-stream#axzz3MeXUfvU3
http://energypress.gr
Τι είναι όμως το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης;
Το έργο του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης αποτελεί ένα σύγχρονο, πρωτοποριακό και υψηλής τεχνολογίας έργο που αποτελείται από μία υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και από ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το φυσικό αέριο προωθείται στο Εθνικό Σύστημα (Μεταφοράς) Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως 700.000 κυβικών μέτρων ανά ώρα ή 6,1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κυβικών μέτρων (κ.μ.) υγροποιημένου φυσικού αερίου. [1]
Το έργο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο έχοντας εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες άδειες και με ορίζοντα να αρχίσει σύντομα η κατασκευή του, μόλις ολοκληρωθούν βέβαια και οι τελευταίες μελέτες όπως η Μελέτη Βασικού Σχεδιασμού του έργου.
Η Γεωπολιτική αξία του έργου
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας για ένα έργο ενεργειακής υποδομής για να έχει γεωπολιτική αξία πρέπει να το αποδεχτεί πρώτα από όλα η τοπική κοινωνία όπου θα κατασκευαστεί. Στην περίπτωση αυτού του έργου μετά από κάποιές αρχικές ενστάσεις των κατοίκων, έγινε διαβούλευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων του Δήμου, της εταιρείας που θα κατασκευάσει το έργο αλλά και των αντίστοιχων υπηρεσιών του κράτους και της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και πλέον το έργο χαίρει της υποστήριξης όλων, ως αποτέλεσμα όλων αυτών των ενεργειών το έργο βρίσκεται ακόμη ένα βήμα πιο κοντά στο να αρχίσει να κατασκευάζεται. Επίσης για να καταλάβουμε την μεγάλη αξία του έργου θα σας παραθέσουμε ένα χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που δείχνει ότι τα μόνα έργα που μπορούν να προσφέρουν νέες πηγές τροφοδοσίας φυσικού αερίου στην περιοχή μέχρι το 2020 είναι το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, το LNG στην Καβάλα και ο αγωγός TAP, βέβαια σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι θα πρέπει να κατασκευαστεί και ο Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB) χωρητικότητας 3-5 δις κυβικών μέτρων για να μπορούν όλες αυτές οι ποσότητες να διοχετευτούν στα Βαλκάνια.
Πηγή: http://www.gie.eu/download/maps/2014/GLE_LNG_JUNE2014.pdf , LNG Map 2014, Gas Infrastructure Europe
Να αναφέρουμε ότι οι σταθμοί LNG με μπλε χρώμα είναι ήδη σε λειτουργεία, οι σταθμοί με κίτρινο χρώμα αναμένεται να ξεκινήσουν να κατασκευάζονται ή σχεδιάζεται να αρχίσουν στο προσεχές μέλλον. Ακόμη να αναφέρουμε ότι είναι εμφανές από τον χάρτη ότι οι δύο σταθμοί LNG που θα αρχίσουν να κατασκευάζονται πρώτοι είναι οι ελληνικοί, πιο συγκεκριμένα το 2016. Βέβαια σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν δημοσιευτεί στα ΜΜΕ το έργο της Αλεξανδρούπολης είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο. (όποιος θέλει να δει όλο των χάρτη των σταθμών LNG της Ευρώπης μπορεί να πατήσει στον σύνδεσμο πάνω)
Από γεωπολιτική σκοπιά το έργο αυτό μπορεί να προσφέρει:
Πλήρης ενεργειακή αυτονομία της Ελλάδας σε φυσικό αέριο αλλά και μερική ενεργειακή αυτονομία της Βουλγαρίας σε φυσικό αέριο. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ενέργεια στις μέρες μας χρησιμοποιείτε σαν διπλωματικό όπλο που πολύ συχνά αυτό έχει γίνει, αν αναλογιστούμε ότι η εξωτερική ρωσική πολιτική στην Ευρώπη βασίζεται στην εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ας εξετάσουμε πιο ειδικά τον παραπάνω ισχυρισμό:
Ετήσια Κατανάλωσης Φυσικού αερίου στην Ελλάδα: 4,2 δις κυβικά μέτρα για το 2012 (από CIA The World Factbook)
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στην Αλβανία: δεν υπάρχουνε επίσημα στοιχεία ή προφανώς χρησιμοποιούνε ελάχιστες χώρες
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στην Βουλγαρία: 2,5 δις κυβικά μέτρα για το 2010 (από CIA The World Factbook)
Ετήσια Κατανάλωση Φυσικού αερίου στα Σκόπια: 160 εκατομμύρια δις κυβικά μέτρα για το 2013 (από CIA The World Factbook) [2]
Σύνολο τα Νότια Βαλκάνια καταναλώνουνε σε ένα χρόνο 6,86 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Το συγκεκριμένο έργο μπορεί να προσφέρει το χρόνο 6,1 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σχεδόν να ικανοποιήσει την ζήτηση σε όλα τα Νότια Βαλκάνια. Επίσης η Ελλάδα σε συνδυασμό με το σταθμό LNG Ρεβυθούσας χωρητικότητας 5 δις κυβικών μέτρων και τον σταθμό LNG στην Καβάλα μπορεί να τροφοδοτήσει με μεγαλύτερες ποσότητες όχι μόνο τα Νότια Βαλκάνια αλλά και τα Βόρεια.
Ακόμη ένα όπλο στην φαρέτρα της ελληνικής διπλωματίας. Όταν παρέχεις εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού σε χώρες ( όπως η Βουλγαρία) που είναι 100% εξαρτημένες από μια πηγή τότε αποκτάς μεγαλύτερη επιρροή σαν κράτος γιατί δίνεις και σε αυτούς περισσότερες επιλογές όσον αναφορά την εξωτερική τους πολιτική.
Αυξάνεται το γεωπολιτικό κύρος της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ γιατί από εκεί που η Ελλάδα το 2010 αναφερότανε ως το μαύρο πρόβατο της ΕΕ μπορεί να εξελιχτεί σε στυλοβάτης της προσπάθειάς της ΕΕ να διαφοροποιήσει τις πηγές εφοδιασμού της σε φυσικό αέριο αλλά και να καταστεί ενεργειακός κόμβος. Βέβαια αυτά για να γίνουν πρέπει να υπάρχει πολιτική ομαλότητα, η χώρα να παραμείνει στα πλαίσια της ΕΕ, να υπάρχει πολιτική συνεννόηση για τέτοια σημαντικά έργα υποδομής με αποτέλεσμα τα χρονοδιαγράμματα να επισπεύδονται και όχι να καθυστερούνε.
Η γειτονιά μας δηλαδή το γεωπολιτικό τρίγωνο Μαύρη Θάλασσα, Αιγαίο και Νοτιοανατολική Μεσόγειος βρίσκεται σε κρίση. Στην Ουκρανία τα πράγματα ναι μεν φαίνονται ήσυχα τώρα αλλά δεν ξέρει κανείς μελλοντικά τι μπορεί να γίνει. Επίσης βλέπουμε τον τελευταίο καιρό ότι τα πράγματα στην Ρωσία πάνε από το κακό στο χειρότερο λόγω της πτώσης των τιμών πετρελαίου, όλο αυτό το σκηνικό μπορεί να τροφοδοτήσει μια νέα κρίση ανάμεσα στην Ευρώπη με την Ρωσία είτε για την Ουκρανία είτε για τις δυτικές κυρώσεις κατά της χώρας με αποτέλεσμα να διακοπεί η ροή φυσικού αερίου. Βέβαια η ΕΕ έχει προνοήσει και έχει αποθηκεύσει μεγάλες ποσότητες αλλά ειδικά η Νοτιοανατολική Ευρώπη δεν έχει τις ανάλογες υποδομές αποθήκευσης φυσικού αερίου, όποτε μια διακοπή μέσα στον χειμώνα θα μπορούσε να οδηγήσει ολόκληρες χώρες σε καταστάσεις σαν την χρεωκοπία της Αργεντινής. Τέλος το ίδιο πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπίσει και η Τουρκία γιατί εξαρτάται από το ρωσικό, το ιρανικό και το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν, με δεδομένο την κατάσταση στην Συρία και στο Ιράκ να διακοπεί εκείνος ο διάδρομος τροφοδοσία εντελώς δεν είναι απίθανο. Άρα από αυτό το έργο θα μπορούσε η Ελλάδα να τροφοδοτεί με φυσικό αέριο και την Τουρκία, είναι μια ενέργεια που βοηθάει σίγουρα την ομαλοποίηση των σχέσεων των 2 χωρών που τελευταία είναι τεταμένη γιατί δημιουργείτε μια σχέση αλληλεξάρτησης.
Μελλοντικά αν αναλογιστούμε ότι η ΕΕ προωθεί τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνε σαν καύσιμο το φυσικό αέριο θα αυξηθεί η κατανάλωση φυσικού αερίου, το έργο θα μπορούσε μέχρι και να διπλασιάσει τις ποσότητες που μπορεί να εισάγει στο ευρωπαϊκό σύστημα. Ακόμη θα μπορούσε σε συνδυασμό με όλα αυτά να γίνουνε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης LNG, όπως επίσης και τοπικό hub για την προμήθεια πλοίων που χρησιμοποιούν σαν καύσιμο φυσικό αέριο. Όλα αυτά θα αυξάνανε τις θέσεις εργασίας σε χιλιάδες αν το συγκρίνουμε με το αντίστοιχο έργο στο Rotterdam της Ολλανδίας (περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://www.gate.nl/en/home.html).
Πηγή: http://www.gate.nl/en/home.html , Gate Terminal Rotterdam
Το οικονομικό αποτύπωμα του έργου στην ελληνική οικονομία
Αν σας λέγαμε ότι τέτοιου είδους έργα μπορούνε να μειώσουνε στο μισό τα έξοδα μετακίνησης για τα ελληνικά νοικοκυριά θα το πιστεύατε;
Και όμως τα ελληνικά νοικοκυριά με την χρήση αυτοκινήτου που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο σαν καύσιμο θα έχουν τα παρακάτω οφέλη:
«Με βάση τούς παγκόσμιους μέσους όρους των τιμών του φυσικού αερίου, η οδήγηση ενός αεριοκίνητου οχήματος φέρνει εξοικονόμηση που μπορεί να φτάσει έως και το 66% έναντι ενός βενζινοκίνητου. Τι σημαίνει αυτό σε πραγματικά νούμερα; Με βάση στοιχεία από συγκριτικές δοκιμές, το κόστος μετακίνησης με συγκεκριμένο όχημα εταιρείας από την Αθήνα στην Κατερίνη (440 χιλιόμετρα) ανήλθε σε 43,56 ευρώ με χρήση βενζίνης και σε 20,80 ευρώ με φυσικό αέριο ή, αλλιώς, 53% χαμηλότερο κόστος από τη βενζίνη (τιμή βενζίνης 1,65 ευρώ το λίτρο και κατανάλωση 6 λίτρα ανά 100 χλμ. και αερίου 1, 1 ευρώ το κιλό και κατανάλωση 4,3 κιλά ανά 100 χλμ.)» [3]
«Εκτός, όμως, από το οικονομικό κέρδος, σημαντικά είναι και τα περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς, συγκριτικά με τη βενζίνη, οι κινητήρες φυσικού αερίου παράγουν 25% λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα, ενώ επιτυγχάνουν μειώσεις στις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα κατά 95%, στις εκπομπές υδρογονανθράκων κατά 80% και στα οξείδια του αζώτου κατά 30%.»[3]
Ακόμη με την δημιουργία τέτοιων έργων η χρήση του φυσικού αερίου μπορεί να επεκταθεί και για οικιακή χρήση, όπως επίσης και χρήση του αερίου για θέρμανση σε περιοχές εκτός της Θεσσαλονίκης, της Αθήνας και της Θεσσαλίας. Μια πολύ καλή περίπτωση θα ήτανε να δημιουργηθεί και ΕΠΑ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για να τροφοδοτηθεί η περιοχή με φυσικό αέριο, είναι αδιανόητο να περνάνε τόσο μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου από την Περιφέρεια ΑΜΘ και οι κάτοικοι να μην μπορούνε να τις χρησιμοποιήσουνε. ( την τελευταία πρόταση την ζήτησε και η Περιφέρεια ΑΜΘ, βλέπε εδώ.)
Οι στρατηγικές ευκαιρίες που προσφέρει στην Ελλάδα σε θέματα βιομηχανίας, ανάπτυξης τεχνολογίας και καινοτομίας το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης
Οι ευκαιρίες αυτές είναι οι εξής:
Η ολοκλήρωση τέτοιων έργων υποδομής μπορεί να καταστεί μεγάλη ευκαιρία για την χώρα για την αφομοίωση της τεχνολογίας LNG και την χρησιμοποίηση της και σε άλλους τομείς, όπως η χρησιμοποίηση του φυσικού αερίου στα τρένα όπως έγινε πρόσφατα στον Καναδά.
Τρένο που χρησιμοποιεί σαν καύσιμο φυσικό αέριο, Πηγή: http://hhpinsight.com/rail/2012/10/cn-progress-on-lng-trains/
Προσέλκυση εταιρειών που ασχολούνται με το φυσικό αέριο αλλά και με την κατασκευή αποθηκευτικών χώρων LNG, όπως τα LNG Fuel Tanks (βλέπε πληροφορίες σχετικά στην σελίδα του Κύριου Νίκου Λυγερού, http://elliniki-aoz.blogspot.gr/2014/07/nikos-lygeros-h-texnologia-lng-sthn-ellada.html ). Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις σχεδιάζεται από την Βουλγαρία και την Ελλάδα η σύνδεση των λιμανιών Καβάλας και Αλεξανδρούπολης με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας με σιδηροδρομική γραμμή. Όποτε γιατί να μην μεταφέρεται με την χρήση της τεχνολογίας LNG Fuel Tanks υγροποιημένο φυσικό αέριο μέσω τραίνων από την Ελλάδα στην Ευρώπη, αν αναλογιστούμε ακόμα ότι η χώρα μας θα αναπτύξει σε λίγα χρόνια τα δικά της κοιτάσματα αλλά και τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου σε λιγότερο από 5 χρόνια θα τροφοδοτούνε με φυσικό έριο την Ευρώπη. Ήδη η σύνδεση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης με το εθνικό δίκτυο σιδηροδρομικών γραμμών είναι σε κατασκευή. (Εταιρείες για την κατασκευή LNG Fuel Tanks- μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη)
/LNG/Vehicle_Systems/Vehicle_Systems.aspx
Τέτοιες εγκαταστάσεις μπορούνε να χρησιμοποιηθούνε για την εκπαίδευση Ελλήνων αλλά και κυρίως ξένων εργαζόμενων σε τεχνολογίες LNG. Εδώ βέβαια θα μπορούσανε να δημιουργηθούνε ενιαία προγράμματα κατάρτισης της εταιρείας με τα πανεπιστήμια της περιοχής αλλά και τις αντίστοιχες κρατικές υπηρεσίες με χρηματικό όφελος για όλους τους εμπλεκόμενους.
Τελικό Συμπέρασμα
Στο τέλος θα πρέπει να τονίσουμε ότι τέτοια έργα θα πρέπει να έχουνε πολύ αυστηρούς κανόνες λειτουργίας, να σέβονται το περιβάλλον και το οικοσύστημα όπου δραστηριοποιούνται και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα να είναι μέσα στα νομικά όρια του κράτους. Επίσης για να κατανοήσουμε την δυναμική του έργου μετά την ακύρωση του ρωσικού αγωγού South Stream αρκεί να διαβάσουμε μια από τις τελευταίες αναλύσεις του Αμερικανικού Γεωπολιτικού Ινστιτούτου Stratfor όπου αναφέρεται ότι η Ευρώπη πλέον στρέφεται προς την μαζικότερη χρησιμοποίηση του υγροποιημένου φυσικού αερίου σαν επιλογή εισαγωγής αερίου ώστε να διαφοροποιήσει τις πηγές τροφοδοσίας της. Εξάλλου το τρίτο ενεργειακό πακέτο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυτό είχε σαν βασικό στόχο, να μην υπάρχουν μονοπώλια στην αγορά φυσικού αερίου.
Παραθέτουμε και το αντίστοιχο αγγλικό κομμάτι από την Έκθεση:
«The construction of LNG import terminals has long been an item of discussion among Europeans as a way to dilute their reliance on Russia and diversify energy supplies to more distant and commercially minded suppliers such as Qatar. Germany, France and Italy have made strides in building LNG terminals over the past decade. Yet Central and Eastern European countries, which are typically much more dependent on Russia for their natural gas, have been much slower in developing LNG terminals. These countries are usually less willing or able to finance the projects themselves, unlike the wealthier countries in Western Europe.» [4]
Πηγή: http://www.stratfor.com/analysis/europe-and-russia-after-south-stream#axzz3MeXUfvU3
Ο παραπάνω χάρτης ενισχύει την γεωπολιτική αξία και οικονομική δυναμική του έργου.
Αθανάσιος Πίτατζης, Διπλωματούχος Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Μεταπτυχιακός φοιτητής 2014-2015 στο ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Καβάλα) στο Μεταπτυχιακό Τεχνολογίας Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου (http://msc.petrotech.teikav.edu.gr/)
[1] Πληροφορίες από την επίσημη ιστοσελίδα του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης, http://www.gastrade.gr/
[2] Πληροφορίες από την επίσημη ιστοσελίδα της CIA, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/
[3] Πληροφορίες από το άρθρο του Κ. Χ. Φλουδόπουλος: Η αεριοκίνηση κερδίζει έδαφος στους... "στόλους, http://www.energypress.gr/news/H-aeriokinhsh-kerdizei-edafos-stoys...-stoloys
[4] Πληροφορίες από το άρθρο: Europe and Russia After South Stream, http://www.stratfor.com/analysis/europe-and-russia-after-south-stream#axzz3MeXUfvU3
http://energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες, θεωρούμε ότι είναι δημόσια.
Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας, για να τα αφαιρέσουμε.
Επίσης, σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου, μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Για τα άρθρα των συγγραφέων,ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε, καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιοδνήποτε τρόπο, το ιστολόγιο.