Μνημόνιο Νο 3: Τι προβλέπει για τη Ναυτιλία

•    Καμία φορολογική επιβάρυνση για τους εφοπλιστές.
•    «Δωράκι» στις ακτοπλοϊκές εταιρείες η κατάργηση του επίναυλου- Χάνεται το μοναδικό έσοδο για τις επιδοτήσεις.
•    Επιβαρύνονται ναυλομεσίτες, ναυτασφαλιστές κ.α μικρές συναλλαγματοφόρες επιχειρήσεις. Παραδείγματα με τους νέους συντελεστές και τα ποσά, που θα καταβληθούν.
•    Στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης εντάσσονται ναυτικοί και πολιτικοί υπάλληλοι του πρώην ΥΝΑ. Δεν αλλάζουν τα κατώτατα όρια συντάξεων του ΝΑΤ.
•    Επανέρχεται η δήλωση «πόθεν έσχες» για τους πολιτικούς υπαλλήλους του πρώην υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, που είχε καταργηθεί προ τριμήνου!
•    «Μαύρες τρύπες» στα κείμενα φανερώνουν τη βιασύνη (και τη προχειρότητα;) με την οποία συντάχτηκε το σχέδιο νόμου.


Στο «απυρόβλητο» μένουν- παρά τις μέχρι τώρα εξαγγελίες- και με το νέο Μνημόνιο οι εφοπλιστές ενώ δίνεται και ένα «δωράκι» στις ακτοπλοϊκές εταιρείες με την κατάργηση του επίναυλου (3%) επί της τιμής του εισιτηρίου, που αποτελούσε το μοναδικό έσοδο για τις επιδοτήσεις των λεγόμενων άγονων γραμμών.

Αντίθετα, επιβαρύνονται, πρόσθετα, οι συναλλαγματοφόρες επιχειρήσεις, που σχετίζονται με τη ναυτιλία, όπως οι ναυλομεσίτες, οι ναυτασφαλιστές, επισκευαστές κ.α.

Στα θετικά, το γεγονός ότι δεν αλλάζουν τα κατώτατα όρια συντάξεων για τους ναυτικούς ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι εντάσσονται στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης τα επικουρικά ταμεία των ναυτικών και των πολιτικών υπαλλήλων του πρώην ΥΝΑ.

Τραγελαφικό στοιχείο η επαναφορά της υποχρέωσης δήλωσης «πόθεν έσχες» για τους πολιτικούς υπαλλήλους του πρώην ΥΝΑ, η οποία είχε καταργηθεί με νομοθετική ρύθμιση της ίδιας κυβέρνησης μόλις προ διμήνου (σ.σ. με το άρθρο 51 του ν. 4331/2015 (Α’ 69)!

Όμως, αυτή η τελευταία διάταξη, που εντάσσεται σε μια παράγραφο Ζ για «Θέματα αρμοδιότητας Υπουργού Επικρατείας» είναι αποκαλυπτική της βιασύνης (και της προχειρότητας;), που συντάχτηκε όλο το κείμενο καθώς δεν υπάρχει καμία αναφορά σε αυτήν στην Αιτιολογική Έκθεση του σχεδίου νόμου….

Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μοναδική «μαύρη τρύπα» του σχεδίου νόμου, αφού και στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους σπανίζουν οι κοστολογημένες αναφορές, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τα εξής:
1.    Δεν υπάρχει αποτίμηση εσόδων από την πρώτη περίοδο εφαρμογής του έκτακτου τέλους στις συναλλαγματοφόρες επιχειρήσεις.
2.    Δεν υπάρχει αναφορά στην επιβάρυνση, που θα προκληθεί στον προϋπολογισμό από την κατάργηση του επίναυλου, ο οποίος απέφερε ετήσια έσοδα της τάξης των 20 εκατομμυρίων €, τα οποία διατίθεντο για τις επιδοτήσεις.
Το… επιχείρημα για την κατάργηση του επίναυλου είναι ότι «θα οδηγήσει στην άμεση μείωση της τιμής των ναύλων», όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση. Ωστόσο, κάτι τέτοιο έχει αποδειχτεί- και με την κατάργηση της εισφοράς προς το ΝΑΤ το 2010/11- ότι δεν συμβαίνει και οι εταιρείες απλώς καρπώνονται το σχετικό αντίτιμο.

Στις ρυθμίσεις του νέου Μνημονίου υπάρχει πρόβλεψη ώστε οι φοροαπαλλαγές, που τυγχάνουν όσες εταιρείες διαχειρίζονται διάφορα σκάφη με ελληνική σημαία (επαγγελματικά πλοία αναψυχής και ημερόπλοια, επιβατηγά και οχηματαγωγά πλοία, επιβατηγά ή φορτηγά και λοιπά πλοία θαλασσίων ενδομεταφορών καθώς και πλοία με ολική χωρητικότητα μέχρι 500 κόρους), να επεκταθούν και σε όσες εταιρείες διαχειρίζονται σκάφη με σημαία κράτους μέλους της ΕΕ από την Ελλάδα.

Η ρύθμιση γίνεται για να αποφευχθεί η παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καθώς έχει ήδη κινηθεί σχετική διαδικασία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώ δίνεται και μια… αναπτυξιακή χροιά λέγοντας ότι πλέον θα προσελκυθούν πλοία με σημαία κράτους μέλους της ΕΕ….

Με άλλη ρύθμιση, ορίζεται- όπως συμβαίνει ανά πενταετία-«η αναπροσαρμογή των συντελεστών φόρου και εισφοράς κατά ποσοστό 4% ετησίως (…) για την πενταετία 2016- 20» για την οποία εξηγείται ότι «καίτοι η αύξηση αυτή προβλέπεται ρητά από τις ανωτέρω διατάξεις κρίθηκε επιβεβλημένη προς άρση κάθε αμφισβήτησης που τυχόν ήθελε προκύψει δεδομένου ότι οι διατάξεις αυτές (που το προβλέπουν) έχουν δυνητικό χαρακτήρα».

Τέλος, μεγάλη επιβάρυνση υπάρχει σε συναλλαγματοφόρες επιχειρήσεις, που άπτονται της ναυτιλίας (ναυλομεσίτες, ναυτασφαλιστές, επισκευαστές κ.α.) στις οποίες παρατείνεται για τέσσερα ακόμα χρόνια (2016- 2019) η επιβολή της εισφοράς του άρθρου 43 του ν. 4111/13 επί του συνολικά εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος, με αναπροσαρμογή των σχετικών συντελεστών.

Να σημειωθεί ότι στην αρχική ρύθμιση- επί κυβέρνησης Σαμαρά- είχαν περιληφθεί και οι ναυτιλιακές εταιρείες αλλά στη συνέχεια εξαιρέθηκαν ρητά).

Οι νέοι συντελεστές προσδιορισμού της έκτακτης εισφοράς διαμορφώνονται ως εξής:
•    Για συνάλλαγμα έως 200.000 δολάρια από 5% στο 7%, ώστε ο φόρος να αυξηθεί από 10.000 σε 14.000 $.
•    Για τις επόμενες 200.000 $ από 4 στο 6%. Έτσι ο φόρος από 8.000 διαμορφώνεται στις 12.000 και για τις 400.000 $ ανέρχεται από 18.000 στις 26.000 $.
•    Για τα παραπάνω ποσά ο συντελεστής από 3% πάει στο 5%.
•    Για λιγότερο από 50.000 $ ο υπολογισμός γίνεται στα 50.000 $.

Αναλυτικά, οι διατάξεις, που έχουν περιληφθεί προβλέπουν τα εξής:

Υποπαράγραφος Δ4: Ρυθμίσεις ν. 27/1975 (Α 77), ν. 29/1975 (Α 75) και 4111/2013 (Α 18)

Με το ισχύον φορολογικό καθεστώς περί φορολογίας πλοίων στην χώρα μας και ανεξάρτητα από τους κόρους ολικής χωρητικότητας, τα επαγγελματικά πλοία αναψυχής και ημερόπλοια, τα επιβατηγά και οχηματαγωγά πλοία, επιβατηγά ή φορτηγά και τα λοιπά πλοία θαλασσίων ενδομεταφορών καθώς και πλοία με ολική χωρητικότητα μέχρι 500 κόρους που εκτελούν διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές με σημαία κράτους- μέλους της ΕΕ και του ΕΟΧ πλην της ελληνικής φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις φορολογίας εισοδήματος και όχι με τις ειδικές διατάξεις του ν. 27/1975 περί φορολογίας πλοίων με ελληνική σημαία.
Για το λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαλεί την χώρα μας για παραβίαση των διατάξεων των άρθρων (….), τα οποία αναφέρονται στην ελευθερία εγκατάστασης, στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και στην ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων με φυσικό αποτέλεσμα οι ημεδαποί φορολογούμενοι (ιδιώτες και οντότητες), οι οποίοι εκμεταλλεύονται πλοία με ελληνική σημαία να απολαμβάνουν συγκεκριμένες φοροαπαλλαγές ενώ αντιθέτως οι φορολογούμενοι που επιλέγουν να εκμεταλλεύονται πλοία στην Ελλάδα με σημαία των υπολοίπων κρατών μελών της ΕΕ και ΕΟΧ να μην απολαμβάνουν τις φοροαπαλλαγές
Με την προτεινόμενη διάταξη κρίνεται απαραίτητο τα παραπάνω πλοία με σημαία κράτους μέλους της ΕΕ και του ΕΟΧ πλην της ελληνικής, να φορολογούνται με τον ίδιο τρόπο με τα αντίστοιχα πλοία με ελληνική σημαία, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 27/1975 και συναφείς με αυτόν διατάξεις), αφενός για λόγους ίσης φορολογικής μεταχείρισης που θα αποτρέψει μια πιθανή καταδίκη μας για παραβάσεις των συμβάσεων ΕΕ και ΕΟΧ και αφετέρου για λόγους αναπτυξιακούς αφού με την διάταξη αυτή αναμένεται να δοθεί η δυνατότητα προσέλκυσης στην χώρα μας πλοίων με τις εν λόγω σημαίες και ότι αυτό συνεπάγεται για την ανάπτυξη της οικονομίας.
Μέχρι σήμερα δεν υφίσταται καμία σημαντική προσέλευση πλοίων με σημαία ΕΕ και ΕΟΧ, πλην της ελληνικής λόγω της διαφορετικής φορολόγησης των πλοίων αυτών σε σχέση με τα πλοία με ελληνική σημαία καθώς και της διαφορετικής αντιμετώπισης των φοροαπαλλαγών των πλοιοκτητών ή πλοιοκτητριών εταιρειών (….) στις οποίες ανήκουν τα εν λόγω πλοία, σε σχέση με εκείνες που εκμεταλλεύονται πλοία με ελληνική σημαία.
2. Με τις διατάξεις αυτές για την πενταετία 2016- 2020 σκοπείται η αναπροσαρμογή των συντελεστών φόρου της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 27/75 και εισφοράς της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 27/75 των πλοίων Α Κατηγορίας που είναι νηολογημένα με ελληνική σημαία, η οποία προβλέπεται από τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 6 και της παρ. 3 του άρθρου 10 του ν. 27/75, αντίστοιχα.
Επίσης, προβλέπεται για την πενταετία 2016- 2020 η αναπροσαρμογή των συντελεστών εισφοράς της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 27/75 των πλοίων ελληνικών συμφερόντων με ξένη σημαία τα οποία είναι συμβεβλημένα ασφαλιστικώς με το ΝΑΤ, η οποία και προβλέπεται από τις διατάξεις (…).
Η αναπροσαρμογή των συντελεστών φόρου και εισφοράς κατά ποσοστό 4% ετησίως (…) για την πενταετία 2016- 20 καίτοι η αύξηση αυτή προβλέπεται ρητά από τις ανωτέρω διατάξεις κρίθηκε επιβεβλημένη προς άρση κάθε αμφισβήτησης που τυχόν ήθελε προκύψει δεδομένου ότι οι διατάξεις αυτές (που το προβλέπουν) έχουν δυνητικό χαρακτήρα. Επιπλέον, η αναπροσαρμογή των συντελεστών φόρου και εισφοράς κατά 4% ετησίως καθιερώθηκε με διάταξη νόμου από την πενταετία 1996- 2000. (…) Επομένως, η ανωτέρω ρύθμιση δεν γίνεται για πρώτη φορά αλλά αποτελεί μια επαναλαμβανόμενη διάταξη που γίνεται με τον ίδιο τρόπο κάθε πενταετία από το 1975 (…)
3. Με την προτεινόμενη ρύθμιση παρατείνεται για τέσσερα ακόμα χρόνια (2016- 2019) η επιβολή της εισφοράς του άρθρου 43 του ν. 4111/13 σε εταιρείες του άρθρου 25 του ν. 27/75 επί του συνολικά εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος και αναπροσαρμόζονται οι σχετικοί συντελεστές για την τετραετία 2016- 2019 λόγω της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας και των δημοσιονομικών αναγκών της χώρας.

Υποπαράγραφος Δ 13. Καταργούμενες- τροποποιούμενες διατάξεις

(…)
12. Πρόκειται περί μη ανταποδοτικού τέλους, το οποίο επιβάλλεται επί του καθαρού ναύλου μεταφοράς επιβατών και οχημάτων στις τακτικές θαλάσσιες μεταφορές. Η κατάργησή του θα οδηγήσει στην άμεση μείωση της τιμής των ναύλων.

( Η διάταξη που καταργείται βρίσκεται σε νόμο 2932/01 και προβλέπει ότι την καθιέρωση επίναυλου σε  ποσοστό 3% επί του καθαρού ναύλου μεταφοράς επιβατών και οχημάτων στις τακτικές θαλάσσιες μεταφορικές υπηρεσίες).


Παράγραφος Ε: Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Υποπαράγραφος Ε2 Τροποποιήσεις Ν. 4334/15 (Α’ 80)
Κατώτατα όρια:
ΝΑΤ παραμένει ως έχει. Εδάφιο πέμπτο άρθρο 23 π.δ. 913/78 (220, Α’)

(…) 2. Από 1.9.2015 εντάσσονται υποχρεωτικά στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας του και τη γενικότερη νομοθεσία ως ισχύουν (….) ο Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Ναυτικών (ΚΕΑΝ) του ΝΑΤ, ια) το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιδρυμάτων Ε.Ν(ΤΕΑΠΙΕΝ).

Παράγραφος Ζ: Θέματα αρμοδιότητας Υπουργού Επικρατείας

Επανακαθορίζονται τα όργανα και η διαδικασία ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης των υπόχρεων προσώπων και προστίθεται και το πολιτικό προσωπικό του τέως Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου στους υπόχρεους σε δήλωση περιουσιακής κατάστασης.

ΠΗΓΗ